iStock
"Κάτω από τον κάτω Κόσμο εδρεύει ο κάτω κάτω Κόσμος", γράφει ο Γιάννης Στίγκας στο συγκλονιστικό ποίημά του Sonderkommando, το οποίο αναφέρεται στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, στο Ολοκαύτωμα. Εκεί που το Κακό άγγιξε τον πυρήνα της ανθρώπινης ψυχής. Εκεί, στη Μόρντορ της ασύλληπτης βαρβαρότητας. Σήμερα, ο κάτω κάτω Κόσμος είναι η Γάζα, "το σύγχρονο Άουσβιτς", όπως την αποκαλεί ο Ισραηλινός καθηγητής Ιστορίας του Ολοκαυτώματος Raz Segal. Σήμερα, το Κακό, που στη συλλογική συνείδηση νικήθηκε πριν από 80 χρόνια, επέστρεψε έχοντας βρει ιδανικό ξενιστή την ισραηλινή κυβέρνηση και σχεδόν ολόκληρη την ισραηλινή κοινωνία. Συνένοχη στο έγκλημα της Γάζας είναι σύσσωμη η "πολιτισμένη" Δύση. Τους τελευταίους δεκαεννιά μήνες, ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία και άλλα κράτη, ενώ κόπτονται για ειρήνη, ελευθερία, αλληλεγγύη, πουλάνε όπλα στο Ισραήλ, τάσσονται στο πλευρό του και κλείνουν τα μάτια μπροστά στη γενοκτονία 54.000 αμάχων, ανάμεσά τους 20.000 παιδιά. Υιοθετώντας την προπαγάνδα του αντισημιτισμού, συλλαμβάνουν διαδηλωτές επειδή ζητούν κατάπαυση του πυρός και πρόσβαση των Παλαιστινίων που λιμοκτονούν στην ανθρωπιστική βοήθεια. Απολύουν δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς ή διαγράφουν φοιτητές επειδή λένε τα πράγματα με το όνομά τους. Απέναντι σε αυτό τον ζόφο, χιλιάδες ακτιβιστές, διανοούμενοι και καλλιτέχνες καταγγέλλουν με κάθε τρόπο τη γενοκτονία. Ανάμεσά τους και Ισραηλινοί, όπως ο καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ Lee Mordechai, ο οποίος έχει δημιουργήσει μια τεράστια βάση δεδομένων1 με μαρτυρίες, βίντεο, έρευνες και άλλο υλικό, ιδιαίτερα αποκαλυπτικό της γενοκτονικής μανίας. Πρόκειται για μια τεκμηρίωση εφάμιλλη εκείνης που έγινε για τα ναζιστικά στρατόπεδα: στη βάση δεδομένων του Μordechai υπάρχουν μαρτυρίες στρατιωτών που περιγράφουν πώς βασάνιζαν και σκότωναν αμάχους, φωτογραφίες ανθρώπων που έχουν συνθλιβεί από τανκς, βίντεο όπου παιδιά εκτελούνται εν ψυχρώ, παιδιά σκελετωμένα, νοσοκομεία που ισοπεδώνονται. Η ολική καταστροφή της Γάζας δεν είναι παράπλευρη απώλεια, είναι αυτοσκοπός. Το Ισραήλ επιδιώκει να εξαφανίσει τη Γάζα ως βιώσιμο τόπο, επιβάλλοντας στους κατοίκους της ένα θανάσιμο δίλημμα: Ή φεύγετε ή πεθαίνετε.
Όπως γράφει ο γιατρός, κοινωνιολόγος και ανθρωπολόγος Didier Fassin,2 η ισραηλινή ηγεσία χρησιμοποιεί ρητορικές απανθρωποποίησης που θυμίζουν ναζιστική πρακτική. Ο Νετανιάχου αποκαλεί τους Παλαιστίνιους "Αμαληκίτες" (αρχαίοι εχθροί του Ισραήλ), ανασύροντας μια βιβλική εντολή για αφανισμό. Υπουργοί κάνουν λόγο για "ανθρωπόμορφα κτήνη" που δεν πρέπει να έχουν ούτε νερό. Βουλευτής προτείνει να "σβηστεί η Γάζα από τον χάρτη". Το πιο τραγικό είναι ότι η εκστρατεία αφανισμού της Γάζας χρησιμοποιείται ως εργαλείο πολιτικής επιβίωσης από τον Νετανιάχου, λέει ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Gideon Levy,3 ο οποίος θεωρεί πως αν ο πόλεμος σταματήσει, η ακροδεξιά κυβέρνηση θα καταρρεύσει. Γι' αυτό, η συνέχιση των βομβαρδισμών είναι στρατηγικά απαραίτητη. Παράλληλα, η ισραηλινή κοινωνία, σε μεγάλο βαθμό, αποδέχεται ή αδιαφορεί για τα εγκλήματα. Ο δημόσιος διάλογος επικεντρώνεται μόνο στην επιστροφή των ομήρων, χωρίς σχεδόν καμία αναφορά στις χιλιάδες νεκρών Παλαιστινίων. Σύμφωνα με τον Levy, η απουσία αντίδρασης βασίζεται σε μια βαθιά εσωτερίκευση της ιδέας ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε διαρκή πολιορκία. Οι Ισραηλινοί έχουν πειστεί ότι όλοι τούς μισούν και αυτό δικαιολογεί τα πάντα, ακόμη και τη γενοκτονία. Η εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ, τον Οκτώβριο του 2023, όταν σκότωσε και απήγαγε ισραηλινούς πολίτες, χρησίμευσε ως βολικό άλλοθι για την πλήρη καταστροφή της Γάζας. Από τότε, η ισραηλινή κοινωνία έχει περιχαρακωθεί ακόμη περισσότερο, θεωρώντας ότι έχει κάθε δικαίωμα να τιμωρήσει έναν ολόκληρο λαό.
O Levy πιστεύει πως το Ισραήλ δεν μπορεί να συνεχίσει να ζει μέσα στον φόβο και την αυταπάτη της ηθικής ανωτερότητας. Η μόνη διέξοδος είναι η παραδοχή της γενοκτονίας και η συνύπαρξη, κάτι που τώρα φαντάζει αδιανόητο. Πρόσφατη έρευνα που έγινε στο Ισραήλ και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Haaretz δείχνει ότι το 82% των Ισραηλινών επικροτεί την εκδίωξη των Παλαιστινίων σε άλλες χώρες...
Η παγκόσμια κινητοποίηση για τη Γάζα, αλλά και η ανεξέλεγκτη κατάσταση με την απαγόρευση της ανθρωπιστικής βοήθειας, τους συνεχείς βομβαρδισμούς με δεκάδες νεκρούς καθημερινά, ανάγκασε -γιατί περί αυτού πρόκειται- είκοσι πέντε χώρες να εγκαλέσουν το Ισραήλ για τη λιμοκτονία. Η Ελλάδα δεν μπήκε καν στον κόπο... Επίσης, η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο διακοπής των εμπορικών σχέσεών της με το ισραηλινό κράτος.
Ο Τραμπ παρακολουθεί ατάραχος, υπολογίζοντας να διώξει τους εναπομείναντες Παλαιστίνιους σε διαλυμένα κράτη, όπως η Συρία και η Λιβύη, λες και είναι ένα κοπάδι πρόβατα κι όχι ένας λαός με Ιστορία, πολιτισμό, αξιοπρέπεια. Απτόητος ο Νετανιάχου ετοιμάζεται για την τελική πράξη, την εκκένωση της Γάζας. "Ό,τι συμβαίνει στη Γάζα δεν θα μπορέσει να περιοριστεί εκεί. Σαν φονικός ιός θα εξαπλωθεί αν η ανθρωπότητα δεν δράσει για να τον σταματήσει", προειδοποιεί σε ανάρτησή του στο Χ ο Γιάνης Βαρουφάκης. Το ίδιο υποστηρίζει και η Francesca Albanese, ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, η οποία δίνει ηρωικό αγώνα για την αποτροπή της γενοκτονίας.
Μια εμπεριστατωμένη έρευνα του δημοσιογράφου Colin Jones στον Νew Yorker με τίτλο What’s Legally Allowed in War (Τι επιτρέπεται στον πόλεμο σύμφωνα με τον νόμο ) δείχνει ότι η Γάζα είναι μια πρόβα τζενεράλε για έναν πιθανό μελλοντικό πόλεμο μεγάλης κλίμακας των ΗΠΑ εναντίον μιας άλλης χώρας, για παράδειγμα της Κίνας, όπου οι μαζικοί θάνατοι αμάχων δεν θα θεωρούνται εθνοκάθαρση ή γενοκτονία, όπως τους θεωρεί το διεθνές δίκαιο, αλλά παράπλευρες απώλειες. Το νομικό οπλοστάσιο του αμερικανικού στρατού προσπαθεί να δημιουργήσει τα κατάλληλα "παραθυράκια" που θα το επιτρέπουν, γράφει ο Jones. Γι' αυτό και οι ΗΠΑ δεν θα δεχτούν τη γενοκτονία των Παλαιστινίων ως τέτοια. Γι' αυτό και στηρίζουν τη μαζική εξόντωση: για να μετρήσουν τον βαθμό ανοχής της αμερικανικής και της εν γένει δυτικής κοινής γνώμης σε κάτι τόσο βάρβαρο.
"Δεν θα σταματήσει με τους Παλαιστίνιους. Δεν θα σταματήσει ποτέ. Το Ισραήλ έχει προσφέρει ένα μοντέλο στη Γάζα για το πώς να εξαλείψει κανείς μια κοινωνία χωρίς σοβαρές συνέπειες (ακόμα), αναπτύσσοντας τα πιο εξελιγμένα όπλα στον πλανήτη για να το πετύχει αυτό. Πολλά κράτη παρακολουθούν με θαυμασμό και ζήλια το Ισραήλ και τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στη Γάζα. Ίσως δούμε σύντομα μια μορφή Τεχνητής Νοημοσύνης που υποστηρίζεται από την Big Tech και σε άλλες εμπόλεμες ζώνες. Σκεφτείτε πόσα άλλα κράτη, τόσο δημοκρατικά όσο και δικτατορικά, θα ήθελαν να έχουν εκτεταμένες πληροφορίες για κάθε πολίτη, καθιστώντας πολύ πιο εύκολη τη στόχευση επικριτών, αντιφρονούντων και αντιπάλων", διαβάζω σε άρθρο στον ιστότοπο Middle East Eye του Antony Loewenstein, δημοσιογράφου και συγγραφέα του βιβλίου The Palestine Laboratory: How Israel Exports The Technology of Occupation Around the World (Το Παλαιστινιακό Εργαστήριο: Πώς το Ισραήλ εξάγει την Τεχνολογία Κατοχής στον υπόλοιπο κόσμο, εκδ. Verso Books).
Ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα, τόσο η διεθνής τάξη που εκπροσωπεί ο ΟΗΕ από το 1945 όσο και ο ρόλος του εγγυητή του διεθνούς δικαίου από τις ΗΠΑ, θάφτηκαν κάτω από τα ερείπια της Γάζας μαζί με τους δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους. Μαζί και ο ανθρωπισμός, η συμπόνια, η ενσυναίσθηση. Ωστόσο, αυτή η γενοκτονία μάς αφορά όλους, όχι μόνο τους Παλαιστίνιους. Και όχι μόνο για λόγους ανθρωπιστικούς, αλλά και υπαρξιακούς. Αν το αφήσουμε να συνεχιστεί, θα οδηγήσει, όπως λέει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Thomas Fazi, στο τέλος του πολιτισμού. Σε έναν πόλεμο όλων εναντίον όλων μέχρι τον τελικό αφανισμό. Ας το συνειδητοποιήσουμε.
Φλώρα Τζημάκα
1. Bearing Witness to the Israel-Gaza War by dr. Lee Mordechai.
2. Για τη συναίνεση στον αφανισµό της Γάζας (εκδ. Πόλις).
3. Gaza burns and Israel turns on itself: συνέντευξη του Gideon Levy στον Νορβηγό πανεπιστηµιακό και πολιτικό επιστήµονα Glenn Diesen.
