Η editor in chief του ELLE γράφει στο editorial Μαρτίου για το τι πραγματικά απειλεί την ελληνική κοινωνία (κι αυτό δεν είναι η ισότητα στον γάμο)

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο έχει ήδη γίνει νόμος του ελληνικού κράτους. Τις ημέρες που ακολουθούν την υπερψήφισή του, συνεχώς πέφτουν στην αντίληψή μου άρθρα, τοποθετήσεις στα social media ή συνεντεύξεις στην τηλεόραση και τοραδιόφωνο ανθρώπων οι οποίοι θέτουν ένα ερώτημα σε διάφορες παραλλαγές: «Απειλεί την ελληνική κοινωνία το νέο νομοσχέδιο;»

Για άλλη μια φορά αισθάνομαι ότι σε κάθε ευκαιρία που στη χώρα μας επιλέγουμε να πάμε μπροστά, προκειμένου να συναντήσουμε ένα καινούριο μονοπάτι ελευθερίας, ισότητας και δικαιοσύνης, κάποιοι (δυστυχώς αρκετοί) από εμάς επιλέγουν να αφήσουν το βλέμμα τους κολλημένο στο δέντρο, αγνοώντας το πυκνό δάσος που μας περιβάλλει και απειλεί να μας πνίξει.

Η ελληνική κοινωνία δεν θα πάθει κάτι επειδή του χρόνου η Ελένη από το Παγκράτι θα παντρευτεί τη Βασιλική από το Αιγάλεω, ούτε επειδή ο μικρός Βασίλης, ο γιος του Μιχάλη και του Αντρέα, θα αποκτήσει επιτέλους στην Ελλάδα τα ίδια δικαιώματα που μέχρι σήμερα είχε μόνο στην Ισπανία. Ο μικρός Βασίλης δεν απειλεί ούτε τα κεκτημένα μου, ούτε το εισόδημά μου, ούτε την εθνική μου κυριαρχία, ούτε τα πιστεύω μου, ούτε τα σύνορά μου, ούτε την αξιοπρέπειά μου. Εγώ, ο μικρός Βασίλης και η ελληνική κοινωνία έχουμε πολλούς άλλους λόγους για να νιώθουμε απειλή, με το που ξυπνάμε κάθε πρωί. Η ελληνική κοινωνία απειλείται, λαβώνεται, υποφέρει και γερνάει γιατί 15χρονα κορίτσια διασύρονται στους συμμαθητές και στις οικογένειές τους από πορνογραφικό υλικό στο οποίο πρωταγωνιστεί με τη βοήθεια της ΑΙ το πρόσωπό τους, χωρίς να είναι οι ίδιες, και δεν υπάρχει κανείς να κάνει κάτι για να τις προστατέψει. Αν έχουν το θάρρος να μιλήσουν, μίλησαν, αλλιώς θα κρυφτούν για πάντα στην απομόνωση της σιωπής τους. Η ελληνική κοινωνία απειλείται από εφήβους που επιτίθενται με ενήλικη βαναυσότητα και ενήλικο θυμό στους έφηβους συμμαθητές στους στα προαύλια των σχολείων, χωρίς να ξέρουν το γιατί. Η ελληνική κοινωνία απειλείται από εξεταστικές επιτροπές και δίκες που στήνονται για να «διαλευκάνουν» ειδεχθή εγκλήματα που έχουν ήδη διαπραχθεί και αναγκάζουν μάνες, πατεράδες και αδερφούς να ξαναζούν διαρκώς τη φρίκη τους, να χάνουν χρόνο από το πένθος τους για να διεκδικήσουν μια ξεφτισμένη δικαιοσύνη. Η ελληνική κοινωνία απειλείται από τη μακρά λίστα των γυναικών που ξεψυχούν, κάθε δεύτερη μέρα πλέον, πάνω σε μαχαίρια που κράτησαν με θράσος και πατριαρχική ψευτομαγκιά οι άντρες σύντροφοί τους.

Η ελληνική κοινωνία απειλείται από ποινικούς κώδικες που αλλάζουν, αλλά συνεχίζουν να αγνοούν τη λέξη που κάπως θα απαλύνει τον πόνο στις ψυχές των γυναικών, μετά θάνατον.

Η ελληνική κοινωνία υποφέρει από την ακρίβεια, την ανέχεια, τη φτώχεια, την αγανάκτηση, την ανεργία, την κρίση στην Υγεία, από βασικά ελλείμματα και βασικούς μισθούς, από τη βία που αναγκάζεται να ασκεί στον ίδιο της τον εαυτό.

Η ελληνική κοινωνία έχει να διασχίσει και να βγει από ένα μεγάλο σκοτεινό δάσος, και σίγουρα το δέντρο του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών δεν είναι αυτό που θα της κόψει τον δρόμο προς την έξοδο.

Άλλωστε, η κοινωνία ποτέ δεν είναι έτοιμη πριν να συμβεί κάτι, και αποδεικνύεται πανέτοιμη με το που αυτό το κάτι συμβαίνει και δεν προσβάλλει τις ελευθερίες, την αξιοπρέπεια και την αυτοδιάθεση των πολιτών της. Γιατί η κοινωνία έχει αντανακλαστικά, έχει καρδιά και ενσυναίσθηση. Σαν σοφός και δίκαιος ρυθμιστής, πάντα ξέρει πώς να αποδεχτεί, πώς να απορρίψει και πώς να προχωρήσει.

Το ίδιο συνέβη όταν οι γυναίκες απέκτησαν δικαίωμα ψήφου για τις βουλευτικές εκλογές το 1952, όταν ο πολιτικός γάμος νομιμοποιήθηκε το 1982 και όταν το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια ψηφίστηκε στη Βουλή το 2015.

Πριν από λίγες μέρες είχα τη μεγάλη χαρά να βρεθώ σε μία από τις δύο συναυλίες αφιερωμένες στο έργο του στιχουργού Νίκου Μωραΐτη. Εκεί ξανάκουσα έπειτα από χρόνια το υπέροχο τραγούδι Ακρογιαλιά που είχε ερμηνεύσει η Έλλη Πασπαλά. Από εκείνο το βράδυ, δύο στίχοι του σιγοπαίζουν διαρκώς, άλλοτε στην επιφάνεια και άλλοτε στο βάθος του μυαλού μου, ελαφρά παραφρασμένοι. Το «ψέμα αν το πεις, θα ξανασυμβεί» μέσα μου παραφράστηκε και μεταφράστηκε ως «θαύμα αν το πεις, θα ξανασυμβεί». Ίσως γιατί αυτό με ανακουφίζει και αυτό αποκωδικοποιεί το συναίσθημά μου και την ψυχή μου τη δεδομένη στιγμή. Το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο είναι για την ελληνική πραγματικότητα ένα μεγάλο βήμα, μια μεγάλη κατάκτηση. Κάθε μέρα πραγματοποιούνται μέσα μας και γύρω μας μεγάλα βήματα και μικρά θαύματα. Αν τα βαφτίσεις, έτσι, αν τα βαφτίσεις «θαύματα», αυτά θα φωτιστούν, θα αποκτήσουν ενέργεια και αξία, θα δυναμώσουν. Θα γίνουν σημεία αναφοράς και έμπνευση για κάτι νέο. Θα μιλήσουν και θα ξανασυμβούν.

Μαρία Πατούχα mpatoucha@atticamedia.gr Κεντρική φωτογραφία: Pexels