
Από τη Νάνσυ Καλλικλή
Πριν από ενάμιση χρόνο, άμαθοι και αφελείς ακόμα, πιαστήκαμε όλοι στη φάκα βλέποντας τη φωτογραφία του πάπα Φραγκίσκου να κυκλοφορεί με λευκό Balenciaga puffer jacket. Χαμογελάσαμε δύσπιστα όταν μάθαμε ότι είχε δημιουργηθεί με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και διπλοτσεκάραμε τη σκιά του ματιού του χωρίς να πιστεύουμε πόσο εύκολα ξεγελαστήκαμε, εντυπωσιαστήκαμε με την ασύλληπτη τότε εξέλιξη του ΑΙ και προβληματιστήκαμε (πολύ ελαφρά όμως) για το μέλλον μας μαζί του. Εκπαιδευτήκαμε στο να διακρίνουμε τα σημάδια και, έναν χρόνο μετά, εντοπίσαμε σε χρόνο dt το αφύσικο χέρι της Kate Middleton και τις περίεργες πτυχώσεις στη φούστα της πριγκίπισσας Charlotte στη φωτογραφία της Δούκισσας για τη γιορτή της μητέρας. Το διαδίκτυο ξεσηκώθηκε, με τους ακόλουθους της βασιλικής οικογένειας να απαιτούν δημόσια συγγνώμη. Κι αν κάποιοι ένιωσαν προδομένοι από ένα (τελικά και ουσιαστικά) άκακο photoshop, πώς πρέπει να νιώθουμε όταν στις ειδήσεις και τα social media εμφανίζεται σχεδόν καθημερινά κι από ένα deep fake βίντεο ή ξεπηδά άλλη μία θεωρία συνωμοσίας; Ο καιρός που χαζολογούσαμε κάνοντας για πλάκα περίεργες ερωτήσεις στη Siri, την ψηφιακή βοηθό της Apple, μόνο και μόνο για να δούμε τα όρια και τις αποκρίσεις της τεχνητής νοημοσύνης, έχει δώσει πλέον τη θέση του σε μια εποχή που τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά, αφού τα όρια μεταξύ πλαστού και αληθινού γίνονται ολοένα και πιο δυσδιάκριτα.
GAMES WITHOUT FRONTIERS, WAR WITHOUT TEARS
Ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας ήταν η πρώτη μεγάλη σύρραξη στην εποχή των fake news και καμία από τις δύο πλευρές δεν έμεινε αμέτοχη. Αξιωματούχος της Ουκρανίας δήλωσε στο Reuters πως από την έναρξη των εχθροπραξιών, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας έχει κλείσει "86 ρώσικες "φάρμες bot” σε ουκρανικά εδάφη, οι οποίες θα είχαν εκτιμώμενη απήχηση σε δώδεκα εκατομμύρια ανθρώπους". Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πρόκειται για εγκαταστάσεις με αίθουσες γεμάτες με εξοπλισμό που θα δημιουργούσε εκατοντάδες ψεύτικους λογαριασμούς σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα οποία θα διοχέτευε κατασκευασμένες ειδήσεις. Το ουκρανικό Κέντρο για την Καταπολέμηση της Παραπληροφόρησης μετρούσε τον Μάρτιο του 2024 περίπου 200 ψευδείς αναρτήσεις καθημερινά, αλλά τις ημέρες της ρωσικής επίθεσης στο Χάρκοβο, τον Μάιο, αυτός ο αριθμός εκτοξεύτηκε στις 2.500 αναρτήσεις τη μέρα. Ο ίδιος ο αρχηγός της αστυνομίας του Χαρκόβου δήλωσε πως τον Απρίλιο έλαβε σε προσωπικό μήνυμα, όπως χιλιάδες άλλοι κάτοικοι της πόλης, πλαστή εντολή εκκένωσης, με ένα ψεύτικο μάλιστα πλάνο για τους δρόμους που συστήνονταν να χρησιμοποιηθούν. "Είναι προφανές", δήλωσε λίγες εβδομάδες αργότερα ο ίδιος, "ότι προσπαθούν να τρομάξουν τους κατοίκους και να τους εξωθήσουν να εκκενώσουν την πόλη".
Από την άλλη, το ανατριχιαστικό βίντεο που έδειχνε έναν δημοσιογράφο να στέκεται μπροστά σε σωρούς θυμάτων στην Ουκρανία, τελικά αποκαλύφθηκε ότι προερχόταν από διαμαρτυρία για την κλιματική αλλαγή που είχε γίνει στη Βιέννη, εβδομάδες πριν ξεκινήσουν οι πολεμικές επιχειρήσεις. Αργότερα, κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι επιστρατεύονται ακόμα και "ηθοποιοί" για τη δημιουργία παραπλανητικού περιεχομένου, όπως μια γνωστή beauty blogger, η οποία υποτίθεται πως ήταν μία από τις εγκύους-θύματα επίθεσης των Ρώσων σε μαιευτική κλινική.
Φυσικά, κανείς δεν περίμενε ότι τα fake news θα έμεναν έξω από το παιχνίδι στον πόλεμο στο Ισραήλ. Με κάθε βίντεο που ανεβαίνει στο διαδίκτυο, οι ειδικοί επιστρατεύουν νέες τεχνολογίες για να ελέγξουν αν π.χ. πρόκειται για υλικό πολύ προγενέστερο ή αν αφορά περιοχή που τελικά αποδεικνύεται πως βρίσκεται σε άλλο σημείο από ό,τι ισχυρίζονται όσοι το διακινούν. Τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία, όπως το BBC, κάνουν πλέον αντίστροφη αναζήτηση για τις διάφορες φωτογραφίες που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως εκείνη του Lionel Messi που τον απεικονίζει να κρατάει τη σημαία της Παλαιστίνης. Η αντίστροφη αναζήτηση έδειξε πως πρόκειται για μια φωτογραφία από τον λογαριασμό του Messi στο Instagram, από το 2021, στην οποία κρατάει μια πινακίδα ενός eshop το οποίο εμπορεύεται αυθεντικές φανέλες υπογεγραμμένες από τον άσσο των γηπέδων. Κάτι αντίστοιχο έγινε και με την Adele, που εμφανίζεται να τραγουδά κρατώντας επίσης σημαία της Παλαιστίνης. Στην πραγματικότητα, η διάσημη τραγουδίστρια κρατάει σημαία του Μεξικού, δώρο ενός θαυμαστή της στη διάρκεια συναυλίας της στο Λας Βέγκας. Το πρόβλημα είναι ότι μέχρι να γίνει γνωστό ότι κάθε τέτοιο στοιχείο είναι πλαστό και προϊόν παραπληροφόρησης, αυτό έχει "αγγίξει" εκατομμύρια χρήστες, οι οποίοι (οι περισσότεροι από αφέλεια, αλλά και άλλοι με δόλο και συγκεκριμένη ατζέντα) το αναπαράγουν άλλες τόσες φορές στο TikTok, το X και τα υπόλοιπα social media.
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Η πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία στην Αμερική και η τελική αναμέτρηση των δύο υποψηφίων δημιούργησε το ιδανικό "προσάναμμα" για να φουντώσουν αμέτρητα fake news και να πάρουν ανεξέλεγκτες διαστάσεις οι διάφορες θεωρίες συνωμοσίας. Μπορεί η θεωρία της "ψεύτικης Μελάνια" να μην είναι τίποτα παραπάνω από μια ακόμα θεωρία για να διασκεδάζουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά όταν κλονίζεται η εμπιστοσύνη ενός λαού στην εκλογική διαδικασία, τα πράγματα παύουν να είναι απλά και διασκεδαστικά. Η Αμερικανίδα βουλευτής Abigail Spanberger, πρώην αξιωματούχος της CIA, ανάρτησε στο X μια σειρά βίντεο από τους New York Times που έδειχναν "πώς η Ρωσία προσπαθεί να σπείρει αμφιβολίες για την ασφάλεια των εκλογών". Μπορεί βεβαίως η Ρωσία, το Ιράν και η Κίνα να έχουν απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι προσπάθησαν να παρέμβουν στις αμερικανικές εκλογές, αλλά οι "ειδικοί" λένε ότι οι αντίπαλοι της Αμερικής παίζουν ένα επικίνδυνο παιχνίδι, χρησιμοποιώντας την παραπληροφόρηση για να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των Αμερικανών στη χώρα τους και να μειώσουν σταδιακά την ισχύ των ΗΠΑ.
ΣΗΜΕΙΑ ΤΑΡΑΓΜΕΝΩΝ ΚΑΙΡΩΝ
Φυσικά, οι επαγγελματίες στους τομείς της επικοινωνίας και των social media ήξεραν από νωρίς ότι θα συνέβαινε ακριβώς αυτό που συνέβη: όλους αυτούς τους μήνες το διαδίκτυο πλημμύρισε με κατασκευασμένες ειδήσεις για τις ξένες δυνάμεις που προσπαθούν να κλονίσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς, με σενάρια νοθείας στις εκλογές και "ακλόνητες", αλλά καλά συγκαλυμμένες αποδείξεις, όπως για παράδειγμα ότι οι δράστες στις δύο απόπειρες δολοφονίας του Trump σχετίζονται με αμερικανική πολυεθνική εταιρεία. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, εδώ και μήνες, αλλά ειδικά τις μέρες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, η Abbie Richards ανέβαζε στο TikTok βίντεο που καταρρίπτουν έναν προς έναν τους μύθους που ήξερε ότι θα κυκλοφορούσαν. Η Αμερικανίδα TikToker που μετρά εκατοντάδες χιλιάδες followers στον λογαριασμό της και μελετά την παραπληροφόρηση εν γένει και ειδικότερα στη συγκεκριμένη πλατφόρμα, εξηγεί στα βίντεό της γιατί, για παράδειγμα, ακόμα και αν γίνει βομβιστική επίθεση στο εκλογικό κέντρο κάποιου δεν χάνεται η ψήφος του και ποιες διαδικασίες πρέπει να ακολουθήσει κανείς, γιατί η απομάκρυνση κιβωτίων με ψήφους δεν σημαίνει νοθεία (όπως έχουν ισχυριστεί στο παρελθόν κάποιοι), αλλά είναι συνήθης πρακτική για λόγους ασφαλείας κ.λπ. "Δεν είμαι μέντιουμ, αλλά ξέρω με βεβαιότητα ότι τέτοιες ψευδείς ειδήσεις θα φουντώσουν σαν πυρκαγιά, θα αναπαραχθούν με ταχύτητα και σε έκταση τόσο μεγάλη, ώστε θα είναι αδύνατο να ελεγχθούν και να καταρριφθούν εγκαίρως", είπε λίγες μέρες πριν από τις εκλογές. Σε παλιότερο βίντεό της, για τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, επισημαίνει άλλωστε ότι "σε περιόδους αστάθειας και κρίσης, πάντα ευδοκιμούν οι θεωρίες συνωμοσίας και τα fake news, γι’ αυτό να είστε υπομονετικοί και επιφυλακτικοί για οτιδήποτε ακούτε ή βλέπετε".
Την ίδια συνθήκη εξηγεί και ο δρ Daniel Jolley, κοινωνικός ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. Οι θεωρίες συνωμοσίας καλύπτουν συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες: "Όλοι χρειαζόμαστε να νιώθουμε ασφαλείς, ότι διατηρούμε τον έλεγχο, αλλά και να έχουμε θετική εικόνα για τον εαυτό μας και τις κοινωνικές ομάδες στις οποίες ανήκουμε. Σε στιγμές κρίσης όμως -όπως είναι οι περίοδοι μεγάλων πολιτικών αλλαγών-, ενδέχεται να μας κατακλύζουν αισθήματα αβεβαιότητας". Η συνάδελφός του από το Πανεπιστήμιο του Κεντ δρ Karen Douglas, επίσης ειδικός στα fake news, συμφωνεί, εξηγώντας πως "έρευνες έχουν δείξει ότι αυτές οι συνθήκες αποτελούν γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη θεωριών συνωμοσίας και κατασκευασμένων ειδήσεων. Οι άνθρωποι αναζητούν τρόπους για να αντιμετωπίσουν την αβεβαιότητα". Ο δρ Brendan Nyhan, πολιτικός επιστήμονας και καθηγητής στο Dartmouth College, εξηγεί ακόμα πιο αναλυτικά σε μια συνέντευξή του στο Atlantic, με αφορμή μια παλιότερη υγειονομική κρίση: "Η αίσθηση ότι είμαστε αβοήθητοι επειδή η κυβέρνηση ή οι γιατροί σκαρώνουν κάτι κακό είναι πολύ διαφορετική από την αίσθηση ότι είμαστε στο έλεος της φύσης. Οι θεωρίες συνωμοσίας τουλάχιστον μας παρέχουν κάποιον να κατηγορήσουμε -τα γενετικά μεταλλαγμένα κουνούπια, τις εταιρείες που τα παράγουν και τις κυβερνήσεις- αντί να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε ζώντας σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο". Βέβαια, πιστεύοντας τελικά σε τέτοιες θεωρίες, περισσότερο εντείνεται η ανησυχία και η ανασφάλειά μας, αφού "διαμορφώνουμε την αντίληψη ότι ο κόσμος είναι γεμάτος συνωμοσίες", καταλήγει ο δρ Jolley.
ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΩΝ SOCIAL MEDIA
Στο BBC πλέον υπάρχει μια δημοσιογράφος η οποία ειδικεύεται στα fake news και τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, η Marianna Spring. "Υπάρχει η λάθος εντύπωση ότι οι άνθρωποι που πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας είναι παράλογοι και εύπιστοι, αλλά η δική μου εμπειρία μού έχει δείξει ότι δεν ισχύει αυτό. Δεν είναι αφελείς, είναι κυνικοί. Δεν είναι οι κακοί της υπόθεσης, αλλά θύματα", επισημαίνει στη βρετανική έκδοση του ELLE και συνεχίζει: "Η δημοκρατία βασίζεται στην ιδέα μιας κοινής πραγματικότητας. Όταν όμως όλο αυτό έχει διαβρωθεί και ο κόσμος δεν έχει εμπιστοσύνη σε τίποτα, γινόμαστε επιρρεπείς στις θεωρίες συνωμοσίας". Σε μια μεγάλη σχετική ανάλυση, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Political Psychology, η δρ Karen Douglas λέει ότι μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας δείχνει σαφή συσχέτιση της πίστης σε θεωρίες συνωμοσίας με την αποξένωση από το πολιτικό σύστημα. Είναι πολύ ευκολότερο να πιστέψει κανείς σε κατασκευασμένες ειδήσεις και σκευωρίες όταν έχει χάσει την πίστη του στη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη και στο κράτος πρόνοιας. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, άλλοι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι οι θεωρίες συνωμοσίας βρίσκουν μεγαλύτερη απήχηση σε άτομα χαμηλότερου επιπέδου εκπαίδευσης και παιδείας. "Φαίνεται πως η παιδεία εξοπλίζει το άτομο με γνωσιακές και ψυχικές ιδιότητες και προσόντα που του επιτρέπουν να μην πείθεται από τέτοιες θεωρίες", λέει η δρ Douglas. Για παράδειγμα, όσοι ενημερώνονται τακτικά και παρακολουθούν τις ειδήσεις και τις εξελίξεις, έχουν λιγότερες πιθανότητες να ασπαστούν κάποια θεωρία συνωμοσίας, σύμφωνα με την ειδικό.
Τι συμβαίνει όμως σήμερα, που πολλοί από εμάς ενημερωνόμαστε κυρίως μέσω των social media; Για την TikToker Abbie Richards είναι σαφές ότι μεγάλο μέρος της ευθύνης θα έπρεπε να βαραίνει τις πλατφόρμες, όπως έχει δηλώσει σε συνέντευξή της: "Όλα αυτά τα μεγαθήρια αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σίγουρα έχουν τους πόρους για να πειραματιστούν και να βρουν τη λύση που χρειάζεται. Να βρουν διαφορετικούς τρόπους, ώστε το περιεχόμενό τους να είναι πιο υγιές. Αυτή είναι η αναγκαία δομική αλλαγή. Όμως ο σκοπός που έχουν αυτές οι πλατφόρμες δεν είναι να παράγουν έγκυρες πληροφορίες καλής ποιότητας – ο σκοπός τους είναι ξεκάθαρα το κέρδος, το πόσο χρόνο θα καταφέρουν να μας κρατήσουν εκεί, πόσες διαφημίσεις θα μας "πετάξουν”. Επομένως το περιεχόμενο που θέλουν είναι εκείνο που μας κρατάει περισσότερο στην οθόνη – και συνήθως αυτό δεν είναι το πιο έγκυρο. Πολλές φορές πρόκειται για περιεχόμενο "εύκολο”, χαμηλής ποιότητας, που δημιουργεί έντονα συναισθήματα, κυρίως αρνητικά, όπως ο θυμός. Δεν πρόκειται για ένα σύστημα που είναι λειτουργικό και έχει ένα δυο προβλήματα. Η κρίση παραπληροφόρησης που ζούμε είναι το αποτέλεσμα ενός συστήματος που λειτουργεί ακριβώς όπως σχεδιάστηκε να λειτουργεί".
ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
Στην παιδεία στέκεται και ο Γιώργος Πλειός, καθηγητής στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, σε άρθρο του με τίτλο Η Ελλάδα και ο Κόσμος στην Εποχή των Fake News. Ουσιαστικά, λέει ο καθηγητής, "η ουσία του προβλήματος με τις παραποιημένες ειδήσεις δεν βρίσκεται στο ότι κάποιος δημοσιεύει μια παραποιημένη ή ψευδή ιστορία σε ένα μέσο, αλλά στο ότι χιλιάδες άλλοι την πιστεύουν και την αναπαράγουν στα δικά τους δίκτυα. Γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχουν αρκετοί έτοιμοι να πιστέψουν μια είδηση πριν καν αυτή παραχθεί, επειδή ανταποκρίνεται σε προϋπάρχουσες απόψεις τους". Είναι ένα πολύ σύνθετο φαινόμενο για να επιλυθεί απλά με λογοκρισία ή θέσπιση νομικών απαγορεύσεων. "Αντιθέτως", συνεχίζει ο καθηγητής, "τέτοιες πρακτικές επιδεινώνουν το πρόβλημα. Είναι απαραίτητη μια πλειάδα μέτρων, όπως ο έλεγχος αξιοπιστίας των ειδήσεων από οργανισμούς δημόσιας υπηρεσίας και η θέσπιση της ισότιμης με την αρχική δημοσίευση κοινοποίηση του αποτελέσματος του ελέγχου, η εκπαίδευση του πληθυσμού στο τι είναι οι ειδήσεις και πώς παράγονται, η ενίσχυση της κοινωνικής-πολιτικής συμμετοχής του πληθυσμού, αλλά κυρίως η μείωση του κοινωνικού χάσματος που οδηγεί τα άτομα να υιοθετούν παραποιημένες απόψεις και έτσι να πιστεύουν στις παραποιημένες ειδήσεις πριν καν αυτές παραχθούν".
Εκτός αυτού, υπάρχει και ένα άλλο είδος παιδείας στο οποίο χρειάζεται να δώσουμε βάση, λένε οι ειδικοί: η συναισθηματική παιδεία. Ή, όπως το θέτει η Abbie Richards, καλή και σημαντική είναι η εκπαίδευσή μας στα ΜΜΕ και τα social media, ώστε να μην πέφτουμε θύματα ψεύτικων ειδήσεων και θεωριών, "αλλά χρειάζεται και μια πιο βαθιά συναισθηματική παιδεία". Να δούμε ποια συναισθηματική ανάγκη μας καλύπτει. "Νιώθουμε ότι η συγκεκριμένη πληροφορία μάς δίνει πίσω τον έλεγχο της ζωής μας; Ότι καταλαβαίνουμε πράγματα που άλλοι αδυνατούν να καταλάβουν; Ότι με αυτές τις πληροφορίες αισθανόμαστε ότι ανήκουμε σε ένα σύνολο;". Όλα αυτά είναι δείκτες ότι ίσως θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί με τη συγκεκριμένη πληροφορία. Γιατί αυτά είναι τα πεδία στα οποία πάντα έρχονται να "ακουμπήσουν" όλες οι ψευδείς ειδήσεις και οι θεωρίες συνωμοσίας, σύμφωνα με την ίδια και τους ψυχολόγους. "Δεχόμαστε τεράστιο όγκο πληροφοριών καθημερινά και ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να τις διαχειριστεί όλες. Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να αποκρυπτογραφήσουμε τι είναι αληθινό και τι όχι. Αλλά στην ουσία πρέπει να θέτουμε τις δύσκολες ερωτήσεις: πώς μπορούμε να κάνουμε τους ανθρώπους να νιώθουν ότι έχουν οι ίδιοι τον έλεγχο της ζωής τους; Με ποιον τρόπο θα αισθάνονται όλοι ότι ανήκουν κάπου; Αυτά είναι που θα μας βοηθήσουν να νιώθουμε δυνατοί, ώστε να μην πέφτουμε στην παγίδα".
Η ΑΠΟΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ
Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, έπειτα από τον όλεθρο δύο παγκόσμιων πολέμων, στους κύκλους των στοχαστών γεννήθηκε ο μεταμοντερνισμός. Αν και ξεκίνησε ως θεωρία λογοτεχνίας, σύντομα φιλόσοφοι, γλωσσολόγοι και κοινωνιολόγοι, όπως οι Jacques Derrida, Roland Barthes, T.W. Adorno κ.ά., άρχισαν να μιλούν για την αποδόμηση της αντικειμενικότητας, της αλήθειας, της πραγματικότητας. Πολύ απλοποιημένα, η αντικειμενική αλήθεια, λένε, δεν είναι παρά ένα κοινωνικό και πολιτικό κατασκεύασμα που έχει δώσει τη θέση του σε πολλαπλά αφηγήματα, τόσα όσες και οι διαφορετικές ιδεολογίες. Τα λεξικά της Οξφόρδης, άλλωστε, ανακήρυξαν το 2016 ως λέξη της χρονιάς τη "μετα-αλήθεια" (post-truth). Έτσι, το φαινόμενο των fake news φαντάζει ως το φυσικό επακόλουθο αυτών των πνευματικών θεωριών. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και μέσα στους κόλπους του μεταμοντερνισμού, υπάρχουν πολλοί πιο σύγχρονοι στοχαστές οι οποίοι πλέον αναγνωρίζουν πως αν επιμείνουμε σε αυτή τη θεώρηση των πραγμάτων, βαδίζουμε σε επικίνδυνα μονοπάτια, αφού η αποδόμηση της αλήθειας θα συμπαρασύρει και τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατία, το γενικό καλό, τον επαγγελματισμό κ.ά., αξίες χωρίς τις οποίες ολόκληρη η κοινωνία κινδυνεύει να καταρρεύσει. Δεν πρέπει επ’ ουδενί να χάσουμε την πίστη μας σε αυτές τις αξίες, αφού αποτελούν σημεία αναφοράς απαραίτητα για να επιβιώσουν οι κοινωνίες μας.
Κεντρική φωτογραφία: ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ: GLEESON PAULINO, STYLING: LUCAS BOCCALAO