iStock
Αν έχεις αρχίσει να νιώθεις ότι η μνήμη σου δεν είναι τόσο "κοφτερή" όσο παλιά ή ότι η συγκέντρωσή σου φεύγει πιο εύκολα από όσο θα ήθελες, δεν είναι ιδέα σου, ούτε σημάδι υπερβολής. Η επιστήμη δείχνει πως η γήρανση του εγκεφάλου δεν είναι μια αργή, σταδιακή διαδικασία, αλλά ένα φαινόμενο που επιταχύνεται δραματικά από τη μέση ηλικία και μετά. Κι αυτό σημαίνει ένα πράγμα: υπάρχει ένα κρίσιμο "παράθυρο” για να δράσουμε εγκαίρως.
Πάμε, όμως, να δούμε αυτό το θέμα πιο αναλυτικά, με βάση όσα αναφέρονται σε άρθρο στο mindbodygreen.
Το σημείο καμπής: γιατί τα 40s και τα 50s έχουν τη μεγαλύτερη σημασία
Μελέτες σε περισσότερους από 19.000 ανθρώπους έδειξαν πως γύρω στην ηλικία των 44 ετών, ο εγκέφαλος αρχίζει να παρουσιάζει μια αστάθεια στα νευρωνικά του δίκτυα, γεγονός που σημαίνει ότι τα διάφορα μέρη του εγκεφάλου δεν συνεργάζονται πια τόσο αποτελεσματικά. Αυτή η αποσύνδεση κορυφώνεται περίπου στα 67 έτη, πριν σταθεροποιηθεί αργότερα.
Αιτία γι' αυτή την απορρύθμιση; Η αντίσταση των νευρώνων στην ινσουλίνη, που σημαίνει πως τα εγκεφαλικά κύτταρα δυσκολεύονται να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη (το βασικό τους καύσιμο). Το αποτέλεσμα είναι μεταβολικό στρες στον εγκέφαλο, το οποίο οδηγεί σταδιακά σε εξασθένηση της λειτουργίας του.
Η "μεταβολική ευελιξία" του εγκεφάλου: το νέο όπλο κατά της γήρανσης
Ο εγκέφαλος καταναλώνει σχεδόν το 20% της ενέργειας του σώματος. Όταν η γλυκόζη δεν επαρκεί ως καύσιμο, χρειάζεται εναλλακτικές πηγές ενέργειας, όπως οι κετόνες. Αυτά τα μόρια παράγονται φυσικά από το σώμα, ιδίως όταν μειώνεται η πρόσληψη υδατανθράκων ή όταν νηστεύουμε.
Το σημαντικό όμως είναι το πότε ενεργοποιείται αυτός ο μηχανισμός: Η έρευνα δείχνει ότι η περίοδος από τα 40 έως τα 60 είναι η ιδανική φάση για να βοηθήσουμε τον εγκέφαλο να χρησιμοποιήσει πιο αποτελεσματικά τις κετόνες. Μετά από αυτό το παράθυρο, οι βλάβες στους νευρώνες ενδέχεται να είναι πιο δύσκολο να αντιστραφούν.
5 απλές κινήσεις για να προστατεύσεις τον εγκέφαλό σου από τώρα
Δεν χρειάζεται να ακολουθήσεις αυστηρές δίαιτες ή ακραία πρωτόκολλα. Μικρές, στοχευμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής αρκούν για να στηρίξεις τη μεταβολική υγεία του εγκεφάλου σου:
-Ρύθμισε το σάκχαρο στο αίμα: προτίμησε γεύματα πλούσια σε πρωτεΐνη, φυτικές ίνες και καλά λιπαρά ώστε να αποφύγεις τις έντονες αυξομειώσεις της γλυκόζης.
-Γυμνάσου έξυπνα, όχι απλώς περισσότερο: η ενδυνάμωση, η αερόβια άσκηση χαμηλής έντασης (zone 2 cardio) και η περιστασιακή διαλειμματική άσκηση υψηλής έντασης (HIIT) είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι για την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τη λειτουργία των μιτοχονδρίων (των "εργοστασίων" ενέργειας των κυττάρων).
-Δοκίμασε διαλειμματική νηστεία ή γεύματα χαμηλών υδατανθράκων: αυτές οι πρακτικές ενισχύουν τη μεταβολική ευελιξία, βοηθώντας τον εγκέφαλο να μαθαίνει να χρησιμοποιεί τις κετόνες όταν χρειάζεται.
-Δώσε βάση στον ύπνο: μόλις μία νύχτα κακού ύπνου μπορεί να αυξήσει την αντίσταση στην ινσουλίνη. Στόχευσε σε 7–9 ώρες ποιοτικού, συνεχόμενου ύπνου κάθε βράδυ.
-Μείωσε το χρόνιο στρες: η αυξημένη κορτιζόλη από παρατεταμένο στρες επηρεάζει άμεσα τον μεταβολισμό της γλυκόζης στον εγκέφαλο και οδηγεί σε επιπλέον φλεγμονή και νοητική κόπωση.
Τελική σκέψη: το brain aging ξεκινά... νωρίτερα απ’ όσο νομίζεις
Η γνωστική φθορά δεν είναι κάτι που συμβαίνει ξαφνικά στα γεράματα. Είναι μια μακρά μεταβολική διαδικασία που μπορεί να επιταχυνθεί ή να επιβραδυνθεί ανάλογα με τις επιλογές που κάνουμε στη μέση ηλικία.
Τα 40s και τα 50s ίσως να είναι οι πιο κρίσιμες δεκαετίες για να επενδύσεις στη νοητική σου υγεία. Με σωστή υποστήριξη της ενεργειακής λειτουργίας του εγκεφάλου, μπορείς να βοηθήσεις τα νευρικά σου κύτταρα να παραμείνουν συγχρονισμένα, ανθεκτικά και αποδοτικά για πολλά χρόνια ακόμα.
Διαβάστε Επίσης
