Nadine Fraczowski
Με αφορμή την εμφάνισή της στην Αθήνα μαζί με τον Caribou, η Καναδή παραγωγός ηλεκτρονικής μουσικής Marie Davidson αναρωτιέται πώς, ως sexy clown, μπορεί να κρατηθεί κανείς αληθινός μέσα στην καταιγίδα της επιτήρησης και της εμπορευματοποίησης των πάντων. Εμείς, πάλι, δεν αναρωτιόμαστε αν θα χορέψουμε στις 7/6 στον Λυκαβηττό.
Ο τελευταίος σας δίσκος City of Clowns μοιάζει μια σύγκρουση με κάτι. Υπήρξε κάποια στιγμή προσωπικής κρίσης που σας ώθησε να φτιάξετε αυτό το άλμπουμ;
Όλοι μου οι δίσκοι προέρχονται, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, από μια προσωπική κρίση. Ξεκίνησα να γράφω σόλο μουσική το 2012, ακριβώς μέσα από μια τέτοια κρίση. Είναι ο πυρήνας όσων κυκλοφορώ ως σόλο καλλιτέχνιδα. Αυτό δεν σημαίνει όμως πως είναι κάτι θλιβερό. Φτιάχνω εξαγνιστική μουσική για περίπλοκες εποχές. Το κάνω γιατί έτσι νιώθω καλά, με βοηθάει να προσανατολίζομαι μέσα στον κόσμο και να κατανοώ τη θέση μου μέσα στην κοινωνία.
Υπάρχει έντονη ειρωνεία και πρόκληση στους στίχους σας. Θέλετε να ταρακουνήσετε το κοινό σας ή απλώς να το ξυπνήσετε;
Η δουλειά μου ως καλλιτέχνιδα είναι να αμφισβητώ το status quo. Όταν γράφω, προσπαθώ να αξιοποιήσω την ευκαιρία για να στοχαστώ πάνω σε ό,τι συμβαίνει γύρω μου και μέσα μου. Καλώ και τους άλλους να το κάνουν όταν ακούνε τα τραγούδια μου. Η ειρωνεία μου είναι συμπεριληπτική. Δεν κοροϊδεύω το κοινό μου, το καλώ να γελάσει μαζί μου. Η πρόκληση είναι εργαλείο αφύπνισης.
Το "sexy clown" είναι προσβολή ή κομπλιμέντο; Είστε εσείς ο sexy clown;
Είναι σίγουρα κομπλιμέντο. Ο εσωτερικός μου sexy clown είναι εκεί για να με προστατεύει από τις ανοησίες. Είναι πάντα με το μέρος μου.
Στην Αθήνα θα παίξετε λίγο πριν τον Caribou. Θέλετε να έχετε μπροστά σας ένα κοινό από… sexy clowns;
Καλή ερώτηση! Δεν μπορώ να το πω ακόμη, αλλά το ελπίζω. Όταν παίζω live, προσκαλώ το κοινό να συνδεθεί με την παιγνιώδη πλευρά του και να αφεθεί.
Έχετε αναφέρει πως το βιβλίο The Age of Surveillance Capitalism της Shoshana Zuboff (εκδ. Profile Books) ήταν κομβικό για την έμπνευση του δίσκου. Τι ήταν αυτό που σας συγκλόνισε και πώς μεταφράστηκε σε ήχο και συναίσθημα;
Ήταν η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα τι ακριβώς συμβαίνει με την εμπορευματοποίηση των προσωπικών μας δεδομένων. Ήταν καθοριστικό για την ενηλικίωσή μου και την κατανόηση του τρόπου που ο κόσμος διαμορφώνεται σήμερα μέσω της τεχνολογίας και της οικονομίας της παρακολούθησης. Το βιβλίο με κινητοποίησε να γράψω έναν νέο δίσκο, επειδή το θέμα του ήταν τόσο πυκνό και ανησυχητικό. Μετά έπρεπε να πάρω απόσταση, για να μεταφράσω όσα είχα μάθει σε ήχους. Χρειάστηκα κι άλλες πηγές έμπνευσης -το χιούμορ, για παράδειγμα- για να ισορροπήσω το σκοτεινό υλικό. Τα κομμάτια Sexy Clown και Contrarian δεν έχουν καμία σχέση με τη δουλειά της Zuboff, υπάρχουν στον δίσκο για να δώσουν ανάσα.
Μέσα σε έναν κόσμο διαμορφωμένο από τον ύστερο καπιταλισμό, έχετε βρει έναν τρόπο να υπάρχετε ουσιαστικά;
Ναι, αυτός ο κόσμος βρίσκεται μέσα μου. Έχω τις πηγές μου: απόλαυση, τελετουργίες, συνήθειες. Κάποιες υγιείς, κάποιες όχι και τόσο. Αλλά όλες υπάρχουν έξω από το σύστημα των συναλλαγών. Όταν κάνεις πράγματα απλώς γιατί θέλεις και όχι για κέρδος, τότε μπορείς να υπάρξεις με νόημα.
Η δουλειά σας ασκεί κριτική στον καπιταλισμό, στην τοξική κουλτούρα της παραγωγικότητας και στην ψευδο-αυτοβελτίωση. Πιστεύετε ότι υπάρχει ακόμη χώρος για ριζοσπαστική πολιτική στη μουσική;
Πολλά έχουν εμπορευματοποιηθεί, δυστυχώς. Αλλά υπάρχουν ακόμα ριζοσπαστικοί καλλιτέχνες. Ζούμε παράξενες εποχές - βία, πόλεμοι, οικολογική καταστροφή. Αλλά βλέπουμε και κάτι όμορφο: οι άνθρωποι ψάχνουν τρόπους να συνδεθούν, να οργανωθούν. Δεν νιώθω μέλος ενός συγκεκριμένου κινήματος ούτε αυτοχαρακτηρίζομαι ριζοσπάστρια, αλλά νιώθω κοντά σε πολλούς ανθρώπους που συναντώ στα ταξίδια μου. Καλλιεργώ την ενσυναίσθηση. Θέλω να βλέπω τους άλλους όπως είναι πραγματικά. Να τους ακούω. Πολλοί από εμάς νιώθουμε αόρατοι ή αδύναμοι. Όμως η αλλαγή μπορεί να ξεκινήσει από τις μικρές μας αλληλεπιδράσεις. Δεν περιμένω ούτε το τέλος του κόσμου ούτε την επανάσταση για να δράσω.
Μπορεί η μουσική σήμερα να είναι πραγματικά ανατρεπτική ή το σύστημα έχει μετατρέψει και την επανάσταση σε στυλ;
Η αισθητική της επανάστασης έχει γίνει αντικείμενο branding εδώ και δεκαετίες, από τη γέννηση του ροκ. Αλλά η μουσική εξακολουθεί να έχει δύναμη. Μπορεί να προκαλέσει σκέψη, διάλογο, σύγκρουση. Όλα εξαρτώνται από το ποιος τη φτιάχνει και ποιος τη διαχειρίζεται μετά.
Στους στίχους σας υπάρχει μια ωμή ειλικρίνεια για την εξουσία, την απόλαυση, τη βία. Αυτολογοκρίνεστε ποτέ ή βλέπετε την τέχνη ως χώρο απόλυτης ελευθερίας;
Προσπαθώ να μην αυτολογοκρίνομαι όταν δημιουργώ. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πράγματα που κρατάω για τον εαυτό μου για να προστατεύσω την προσωπική μου ζωή και τους άλλους. Μιλάω σχεδόν για ό,τι θέλω στη μουσική μου, συχνά με υπαινιγμούς. Αν το πιάσεις, το' πιασες. Αν όχι, η μουσική στέκει έτσι κι αλλιώς.
Αν ο κόσμος είναι μια πόλη γεμάτη (όχι sexy) clown, όπως λέτε στον τίτλο του δίσκου σας, ποιος είναι ο μεγαλύτερος clown του σημερινού πολιτισμικού τσίρκου και τι θα του λέγατε από σκηνής;
Υπάρχουν τόσοι πολλοί, που δυσκολεύομαι να διαλέξω έναν. Αλλά αν έπιανα κάποιον στα χέρια μου, θα του έλεγα: "Πήγαινε για ψυχοθεραπεία και σταμάτα να καταστρέφεις τον κόσμο". Τέλος, αυτή η συναυλία στην Αθήνα, αρχές Ιουνίου, θα είναι όντως πάρτι; Ναι! Ανυπομονώ να επιστρέψω στην Αθήνα, είναι μια πόλη που αγαπώ πολύ.
